در منابع حدیثی و تاریخی درباره این‌که پیامبر اسلام(ص) قبل و بعد از بعثت تا زمان هجرت و بعد از هجرت چند حج عمره و تمتع انجام دادند، اقوال مختلفی نقل شده است که در اینجا در صدد بررسی و تحقیق درباره همه این اقوال نیستیم، بلکه تنها به مواردی کلی اشاره می‌شود که در منابع روایی شیعه و اهل سنت نقل شده‌اند، و گرنه جزئیات و نقل‌های دیگری هم وجود دارد که برای آگاهی بیشتر لازم است به منابع مربوطه – مثل آنچه در پاورقی ذکر شده – مراجعه نمود.
رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) قرائت قرآن با «صوت نیکو» یا «صوت حزین» را سفارش فرمودند پیامبر(ص) گاهى به قرائت قرآن برخى از اصحاب؛ مانند عبدالله بن مسعود و سالم غلام ابوحذیفه گوش فرا‌داده و تلاوتشان را می‌پسندید.
1. در روایات متعددی نقل شده است؛ وقتی رسول خدا(ص) صداى قرائت عبدالله بن مسعود را می‌شنید، می‌فرمود: «هر کس که می‌خواهد قرآن را تر و تازه و همان‌گونه که نازل شده است بخواند، آن‌را به شیوه قرائت ابن امّ عبد(عبدالله بن مسعود) قرائت کند»
ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ (ﺹ) ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺮﻣﻲ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ، ﺍﻏﻤﺎﺽ ﻭ ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻭﻟﻐﺰﺵ ﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ، ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻤﻲ ﮔﻨﺠﺪ ؛ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺻﻞ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺭﻭﺡ ﺗﻌﺎﻟﻴﻢ ﺁﻥ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺯﺍﻳﺪﺍﻟﻮﺻﻔﻲ ﺩﺍﺷﺖ، ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﻋﻘﻴﺪﻩ، ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﺖ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ،ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﻭ ﺗﻘﺪﻳﺲ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻣﻲ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻣﻲ ﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺑﺮ ﺣﺬﺭ ﻣﻲ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺭﻭﺍ ﻧﻤﻲ ﺩﺍﺷﺖ ؛ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﻣﺤﻤﺪ (ﺹ) ﺩﺭﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ:
------------------------------
ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ (ﺹ) ﺩﺭﺧﺎﻧﻪ ﺍﺵ ﻓﺮﺩﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺸﺮ ﺑﻮﺩ، ﻋﺎﻳﺸﻪ ﺻﺪﻳﻘﻪ (ﺭﺽ) ﻫﻤﺴﺮ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﺍﺵ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ: ﺧﻮﺩﺵ ﻟﺒﺎﺱ ﻫﺎﻱ ﺍﺵ ﺭﺍ ﭘﺎﮎ ﻣﻲ ﮐﺮﺩ، ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺩﻭﺷﻴﺪ، ﮐﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲ ﺩﺍﺩ ؛ ﻟﺒﺎﺱ ﻫﺎﻱ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺩﺭﺻﻮﺭﺕ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﭘﻴﻨﻪ ﻣﻲ ﺯﺩ ﻭ ﮐﻔﺶ ﺍﺵ ﺭﺍ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻣﻴﮑﺮﺩ، ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻭﻗﺖ ﻧﻤﺎﺯ ﻓﺮﺍ ﻣﻲ ﺭﺳﻴﺪ، ﺑﻪ ﻧﻤﺎﺯ ﺗﺸﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺑﺮﺩﻧﺪ.
ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻱ ﻭﺑﺮﺩ ﺑﺎﺭﻱ:
-----------------------
ﺭﺳﻮﻝ ﮔﺮﺍﻣﻲ (ﺹ) ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻭﻣﻌﻠﻢ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺣﺴﻦ ﺍﺧﻼﻕ، ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻱ ﻭ ﻓﺮﻭﺗﻨﻲ ﺑﻮﺩ، ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺧﺪﻭﺍﻧﺪ (ﺝ) ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﻟﺸﺄﻥ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ: ( ﺗﺮﺟﻤﻪ- ﻣﺎ ﺗﺮﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺴﻦ "ﺍﺧﻼﻕ" ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻳﻢ) ﺑﺮﺍﺳﺘﻲ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺍﺧﻼﻕ ﻫﺴﺘﻲ.
ﺁﻧﺤﻀﺮﺕ (ﺹ) ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ: ﭘﺮﻭﺩﮔﺎﺭﻡ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﺩﺏ ﺁﻣﻮﺧﺖ ﻭ ﻣﺮﺍ ﻧﻴﮑﻮ ﺗﺄﺩﻳﺐ ﻧﻤﻮﺩ. ﺍﻟﻠﻪ (ﺝ) ﺗﻤﺎﻡ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺒﺎﺭﮎ ﺁﻧﺤﻀﺮﺕ (ﺹ) ﺟﻤﻊ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﻣﻘﺒﻮﻝ (ﺹ) ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ : ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﻟﻠﻪ ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﮑﻤﻴﻞ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺎﻱ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﻫﺎﻱ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﻣﺒﻌﻮﺙ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺭﺳﻮﻝ ﺍﮐﺮﻡ (ﺹ) : ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﺍﯼ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﻭﺳﺖ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻟﺖ ﻓﻀﻮﻻﺕ ﺍﺯ ﺑﺪﻧﺶ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﮔﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺷﺨﺺ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﺪ ﭘﺲ ﺑﻪ ﻧﻄﻖ ﻣﻠﮑﻮﺗﯽ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﺨﺺ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ : ﺍﯼ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﺩﻣﯽ ﺍﯾﻨﺴﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﯼ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭘﯽ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ ﻭ ﮐﻮﺷﺶ ﻧﻤﻮﺩﯼ ﮐﻪ ﺁﺧﺮﺍﻻﻣﺮ ﺍﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﺑﺒﯿﻦ ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺐ ﺑﺎﺵ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭼﻪ ﺭﺍﻫﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ ﺁﻭﺭﯼ
ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺤﻤﺪ (ﺹ) : ﻣﻮﻣﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽ ﺁﻣﯿﺰﺩ ( ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ، ﺭﻓﺎﻗﺖ ﻣﯿﮑﻨﺪ ) ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﺩﺭ ﭘﯿﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻬﯽ ﺍﺟﺮﺵ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻮﻣﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻣﯿﺰﺵ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺫﯾﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﺒﺮ ﻧﻤﯿﮑﻨﺪ.
ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ (ﺹ) : ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﻧﻔﺴﺎﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﻴﻊ ﻭ ﻣﺴﺨﺮ ﻣﻨﻄﻖ ﻋﻘﻞ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺳﺎﺯﻧﺪ. ﺍﻟﺤﺪﻳﺚ ﺟﻠﺪ 2 ﺻﻔﺤﻪ 221
ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ (ﺹ) : ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻲ ﺍﺯ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ. ﺟﻮﺍﻥ ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪ ﻭ ﭼﺎﺑﻜﻲ ﺭﺍ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺻﺒﺢ، ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺳﻌﻲ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺍﺳﺖ، ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺗﺄﺳﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﺎﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩ، ﻧﻴﺮﻭﻣﻨﺪﻱ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﺍﻧﺪﺍﺧﺖ. ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ (ﺹ) ﻓﺮﻣﻮﺩ: ﺍﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺭﺍ ﻧﮕﻮﻳﻴﺪ، ﭼﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺩ ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺫﻟﺖ ﺳﺆﺍﻝ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻲﻧﻴﺎﺯ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻣﻲﺭﻭﺩ. ﺍﮔﺮ ﺳﻌﻲ ﻭ ﻛﻮﺷﺶ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺿﻌﻴﻒ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻲﻧﻴﺎﺯﺷﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍ ﻗﺪﻡ ﺑﺮﻣﻲﺩﺍﺭﺩ، ﻭﻟﻲ ﺍﮔﺮ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺎﻝ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻲﺑﻀﺎﻋﺖ ﻓﺨﺮ ﻭ ﻣﺒﺎﻫﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻓﻜﺮﺵ ﻧﺎﭘﺎﻙ ﻭ ﭘﻠﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺷﻴﻄﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﻴﻤﺎﻳﺪ.
